Przegląd ptaków karmnikowych – dzięcioły

Wilanowskie karmniki są odwiedzane przez różne gatunki ptaków. Najczęściej obserwować możemy stołujące się w nich sikory – bogatki i modraszki. Pojawiają się też ptaki krukowate, gołębie, kowaliki, dzwońce. W czasie prowadzonych w wilanowskich ogrodach prac badawczych najczęściej obrączkowane są drobne ptaki, z tych większych w ubiegłym tygodniu zaobrączkowane zostały dwa gatunki – dzięcioł średni oraz dzięcioł duży.

Dzięcioł duży

Dzięcioł średni

O dzięciole dużym i dzięciole średnim, a także o kilku innych podobnych do nich gatunkach, mówi się czasem dzięcioły pstre. Nazwa wiąże się z czarno-białym, pstrym upierzeniem. Na powyższych fotografiach widać wyraźnie, skąd biorą się charakterystyczne białe pasy na skrzydłach tych ptaków. Na każdej lotce znajduje się kilka kolistych plam. Gdy skrzydło jest złożone, plamy nachodzą na siebie i tworzą typowy, pasiasty wzór.

Powyższe gatunki to niejedyne dzięcioły, które zostały zaobserwowane tej zimy. W grudniu 2015 r. odczytana została ponownie obrączka należąca do mieszańca dzięcioła dużego i syryjskiego. Ptak ten zaobrączkowany został w 2011 r. w Wilanowie. Następnie dane z obrączki po raz pierwszy odczytano również w ogrodach wilanowskich w 2012 r. Od tego czasu ptak bywał obserwowany w ogrodach, ale nie na tyle blisko, by można było przeczytać numer obrączki, dlatego też tak bardzo cieszymy się z ponownego odczytu. Ponowna obserwacja tego osobnika, jak również innych ptaków, których obrączki odczytujemy po kilku latach, świadczą nie tylko o dużej przeżywalności pojedynczych osobników, ale również o ich przywiązaniu do miejsca.

Mieszaniec międzygatunkowy dzięcioła dużego i syryjskiego, rok 2012.

Mieszaniec międzygatunkowy dzięcioła dużego i syryjskiego (ten sam osobnik), rok 2015.

Dzięcioł duży (Dendrocopos major) oraz dzięcioł średni (Dendrocopos medius) zostały zaobrączkowane w związku z badaniami prowadzonymi w ramach projektu „Edukacja społeczna w konflikcie urbanizacyjno-ekologicznym na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie” realizowanego dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Monitoring ptaków zimujących 2016

Co roku w połowie stycznia prowadzony jest zimowy monitoring ptaków na obiektach wodnych Niziny Mazowieckiej. Obserwacje te realizowane są w ramach Monitoringu Zimujących Ptaków Wodnych (International Waterbird Census) prowadzonego w Europie od połowy lat 60. XX wieku. Corocznym monitoringiem na Mazowszu objętych jest ponad 1000 km biegu rzek. Obserwacje prowadzone są także na wybranych zbiornikach wodnych, w tym zbiornikach miejskich.
Wśród warszawskich powierzchni badawczych znajdują się także Jezioro Wilanowskie i Jezioro Powsinkowskie oraz Potok Służewiecki. Obserwacje w tych miejscach zostały przeprowadzone 17 stycznia 2016 r. przez Julię Dobrzańską, Weronikę Janus i Macieja Kubickiego. Poniżej przedstawiamy otrzymane wyniki. Warto wspomnieć, że w tym roku w czasie obserwacji temperatury były minusowe i obydwa badane zbiorniki w większości pokryte były lodem.
Jezioro Powsinkowskie: krzyżówka – 7 osobników, śmieszka – 2, mewa siwa – 2, mewa (gatunek nie oznaczony) – 1, kokoszka – 2.
Jezioro Wilanowskie: krzyżówka – 63, łabędź niemy – 12, czapla siwa – 1.
Potok Służewiecki: krzyżówka – 16, cyraneczka – 1, zimorodek – 1.